Het is tijd voor nieuwe energie. Daarom heeft Solarfields sinds 18 april 2023 een nieuwe naam: Novar. Wil je meer weten? Lees hier het bericht over de naamswijziging.
Solarfields is de Nederlandse marktleider in grondgebonden zon-pv. Dat bewees de projectontwikkelaar wederom met 277 megawattpiek aan beschikkingen in de najaarsronde 2020 van de SDE++. Die betreft 3 enorme zonneparken. Het eerste is een installatie van 96,3 megawattpiek in de Noordoostpolder die de locatie en netaansluiting deelt met een reeds bestaand windpark. De andere 2 zijn gepland in de provincie Groningen en hebben een respectievelijk vermogen van 94,4 en 86,0 megawattpiek. Bij een van deze zonneparken wil Solarfields de netaansluiting op het hoogspanningsnet realiseren via een particulier elektriciteitsnet. Met deze zonneparken zet Solarfields weer een stap richting het einddoel: de realisatie van 4 gigawattpiek aan duurzame energie voor 1 miljoen huishoudens in 2030.
Pijlman: ‘Ondanks dat we meerdere grote projecten hebben gerealiseerd, staan we nog maar op 10 procent van het invullen van die ambitie. Hetzelfde geldt voor Nederland. We hebben nu slechts 10 procent groene elektriciteit in de mix en moeten dus nog 90 procent van onze stroomvoorziening verduurzamen. Daarvoor hebben we weinig tijd, en niet alleen omdat de wetenschap dat zegt. De eerste effecten van klimaatverandering zijn zichtbaar voor iedereen die zijn ogen daar niet voor sluit. Onze opgave is dus urgent en groot. De uitrol van zon-pv als belangrijkste en gemakkelijkste bron van duurzame stroom moet versnellen. Met zonnepanelen op daken leggen komen we er niet. Grondgebonden zonneparken zijn nodig. In principe is dat geen probleem: uiteindelijk hebben we er slechts minder dan 1 procent van ons landoppervlak voor nodig.’
Pijlman erkent dat zonneparken op land realiseren er niet gemakkelijker op wordt. Los van de vereiste creativiteit door het dichtslibben van het elektriciteitsnet, noemt hij daarbij de toenemende druk op financierbaarheid als reden. Daar zijn onder andere de teruglopende basisbedragen in de SDE++ debet aan. Een tweede oorzaak zijn de alsmaar striktere eisen ten aanzien van landschappelijke inpassing. ‘De kosten worden dus hoger, terwijl de zekerheid van rendement vermindert’, aldus Pijlman. ‘Dan moet je op zoek naar schaalvoordeel. Het huidige landelijke en lokale beleid gaat ten koste van kleine ontwikkelingen, zeker waar je bijvoorbeeld ook nog eens een lange kabel naar het net moet trekken. Dat wij steeds vaker inzetten op grote projecten zoals toegekend in de laatste SDE++-ronde is dan ook logisch. Daarnaast richten we ons nu ook op grote zonnedaken en solar carports; daar heeft niemand problemen mee.’
Het eerste kwartaal van volgend jaar gaat de schop de grond in op baggerdepot Dorkwerd, net ten noorden van Groningen. Solarfields bouwt er samen met K3 het eerste zonthermiepark van Nederland, dat huishoudens van zonnewarmte gaat voorzien. Met zijn 12 hectare en een vermogen van ruim 37 megawatt th behoort het tot de wereldwijde top 3 in zijn soort. Het project startte in 2018 met een telefoontje van Pijlman aan Warmtestad, het duurzame nutsbedrijf van de gemeente Groningen en Waterbedrijf Groningen. ‘Warmtestad was bezig met de aanleg van een warmtenet voor zo’n 15.000 woningen in de stad. Dat zou oorspronkelijk gevoed worden middels geothermie, maar dat was in verband met de gaswinning lastig in Groningen. Ik wist van de aansluiting op baggerdepot Dorkwerd. Het idee om daar een deel van de benodigde warmte op te wekken met zonnecollectoren lag voor de hand. De reactie was enthousiast, en dat gold tevens voor vergunninghouder en grondverzetbedrijf K3, die de grond in nazorg bracht. Ook de gemeente Groningen en de provincie Groningen schaarden zich achter dit plan. Daarmee ontstond een prachtige samenwerking. In 2019 kregen we een SDE++-beschikking. In de eerste helft van 2023 wordt de installatie in werking gesteld.’
Zonthermiepark Dorkwerd bestaat uit 24.000 vlakkeplaatcollectoren. Die voorzien in de warmtebehoefte van 2.600 huishoudens. Het glycolmengsel in het systeem wordt overdag verwarmd tot zo’n 75 graden Celsius en via een warmtewisselaar rechtstreeks afgegeven aan het warmtenet. De warmte die niet direct bruikbaar is, wordt tijdelijk opgeslagen in een 20 meter hoge toren die dient als buff ervat van 6.000 kuub. Zonthermie is niet de enige bron, het warmtenet wordt tevens gevoed door de restwarmte van 2 datacenters op het nabijgelegen universiteitsterrein en door warmtepompen opgewerkt naar de benodigde temperatuur.
‘Ik kan niet ontkennen dat dit project bijzonder spannend is’, zo geeft Pijlman toe. ‘Dit is nog nooit vertoond in Nederland. Uiteraard is alles zorgvuldig doorgerekend. Je kunt echter van alles in spreadsheets zetten, maar of het exact werkt zoals bedacht, weet pas als je het doet. Tegelijkertijd zijn we optimistisch en vertrouwen we in een goed resultaat. Deze primeur moet de opmaat zijn naar veel meer. De warmtetransitie is nog veel uitdagender dan die naar groene stroom. Er is pas mondjesmaat mee begonnen. Ze vraagt om het toepassen van uiteenlopende technieken en maatwerk voor verschillende situaties. Warmtenetten zijn vooral kansrijk in wijken met een hoge woningdichtheid en huizen die ondanks isolatie niet heel energiezuinig te maken zijn. Voor dit soort plekken zie je in de gemeentelijke warmtevisies nu een groeiend aantal plannen voor warmtenetten. Zonnewarmtesystemen kunnen daarvoor in veel gevallen een duurzame warmtebron zijn. De totale Nederlandse warmtevraag bedraagt jaarlijks zo’n 80 petajoule. TNO rekende uit dat zonnewarmte daar in 10 procent in kan voorzien. Jammer genoeg is er nog te weinig oog voor die grote potentie. Zo is de ranking van zonthermie in de SDE++ dramatisch. Dit terwijl de energieproductie per vierkante meter zeer hoog is en het een 100 procent duurzame bron is voor warmtenetten. Het verdient een betere plek.’
Dit artikel verscheen in SolarMagazine Marktgids 2022, Jaargang 12
De energietransitie begint met een kennismaking. Plan direct een gesprek in of neem contact met ons op.
