Het is tijd voor nieuwe energie. Daarom heeft Solarfields sinds 18 april 2023 een nieuwe naam: Novar. Wil je meer weten? Lees hier het bericht over de naamswijziging.
De ‘Training Energieboswachter‘ is een initiatief van de Brabantse Milieufederatie. Het uitgangspunt is: een natuurinclusieve energietransitie. Tijdens de training word je opgeleid tot ‘burger-expert’, oftewel een energieboswachter. Je krijgt de tools en informatie om zon- en windprojecten te kunnen beoordelen op natuurinclusiviteit.
Projectmanagers Lylian Dwarkasing en Menno van Bremen kregen de vraag om het proces van een zonneparkenontwikkelaar te laten zien en hoefden niet lang na te denken. Daarom haakten ze aan om te vertellen over de rol van ecologie in het ontwikkelproces. Hoe richt je een zonneveld natuurinlcusief in en waar moet je allemaal rekening mee houden? Lylian vertelt over de sessie met de energieboswachters in spé.
“Wij willen handvatten bieden, daarom is het belangrijk om aan een initiatief als deze opleiding mee te werken. Die handvatten zorgen ervoor dat iedereen iets zinnigs kan zeggen over bijvoorbeeld de inpassing van een zonneproject. Een ontwikkelaar met jarenlange ervaring heeft natuurlijk een stapje voor op een energiecoöperatie die net begint. Om deze ongelijkwaardigheid weg te nemen, delen wij zo veel mogelijk van onze kennis. Zodat ook Jan op de hoek inhoudelijk mee kan praten.”
“Want een zonneproject ontwikkelen, raakt zoveel verschillende facetten en sectoren. Het is niet alleen een ontwikkelaar. Het is ook een gemeente, omwonende, natuurinstantie, het energienet, het waterschap. Al deze verschillende achtergronden, en belangen, spelen een rol in het ontwikkelproces. Hoe meer diversiteit er onder belanghebbende is, des te beter zal het uiteindelijke resultaat in balans zijn. Zodat het project een positieve impact heeft.”
De energieboswachters zelf zitten hier met hetzelfde doel. Zo vertelt deelneemster Romee Uijterlinde in de Trouw: “Ik hoop dat deze cursus me een soort basiskennis geeft, zodat wanneer ik met projectontwikkelaars of de gemeenten aan tafel zit, ik in staat ben om kritische vragen te stellen.”
“Tijdens de presentatie hebben we eerst stilgestaan bij de basis die nodig is om een park te ontwikkelen. Op papier is het geen rocket science, maar er zijn zoveel afwegingen die gemaakt moeten worden en zoveel stakeholders die eisen en wensen hebben. Het wordt vanzelf complex.”
“Zo wordt er bijvoorbeeld vaak gezegd dat – met het oog op natuur – een zogenaamde zuid-opstelling ‘altijd beter is’ vanwege de hoeveelheid zonlicht die ook nog door het land wordt opgevangen. Toch wil dat niet zeggen dat een oost-west opstelling níét kan. Mits doordacht, kan ook deze opstelling natuurinclusief zijn. Bijvoorbeeld door de afstand tussen de panelen te verruimen en lichtdoorlatende zonnepanelen te gebruiken. Zo kan er voldoende licht en water bij de grond komen en verbetert het bodemleven. Bovendien is er bij oost-west bijvoorbeeld het voordeel dat de zon anders op de panelen schijnt, waardoor de elektriciteit gelijkmatiger wordt opgewekt op een dag. Dit leidt tot minder pieken op het elektriciteitsnet: iets waar we heel erg behoefte aan hebben met het overvolle net in Nederland.”
“Wat ik hiermee vooral wil laten zien: er zijn heel erg veel overwegingen bij het maken van inrichtingskeuzes. Er is een financiële-as, een beleids-as, een technische-as, enzovoorts. Langs iedere as is een andere inrichting ‘ultiem’. Dus je moet met elkaar proberen samen te komen, opzoek naar die balans. En die balans verandert. Wat drie jaar geleden werkte, is nu alweer achterhaald. Daarom moeten we kennis blijven delen.”
“De energieboswachters hebben we laten zien welke overwegingen er te maken zijn. Op welk moment komen welke vragen voorbij. Waar let je op en wanneer in het traject let je daar dan op. We hebben een overzicht gegeven van het totaal, vanuit de ontwikkelaar. Zo leer je als energieboswachter waar de ruimte zit voor ecologische inpassingen.”
“Uiteraard hebben we ook nog specifiek stilgestaan bij ecologie. Ecologische maatregelen zijn heel goed. Maar we ontdekken steeds meer dat vooral het monitoren en beheer ongelofelijk belangrijk is. Zeker in de eerste paar jaren. Doe je dat niet, dan komt er mogelijk niks van de oorspronkelijke plannen terecht. Deze verantwoordelijkheid ligt in principe bij een ontwikkelaar en de gemeente.”
“Toch kan je als energieboswachter hier een belangrijke rol in spelen. Door bijvoorbeeld lokale, ecologische kennis te vergaren met een ecoloog. Of door de partij die de aanplanting doet, ook in de jaren daarna verantwoordelijk te houden. Ecologie kan je als het ware pas een paar jaar later ‘opleveren’ op de manier die je in eerste instantie met elkaar hebt afgesproken. Dit is belangrijk om mee te nemen in gesprekken met gemeenten en ontwikkelaars.”
“Je moet dus monitoren, in de gaten houden en bijsturen waar nodig om ecologie te laten slagen. Het is nou eenmaal niet zoals een hek: je zet het neer en klaar. Het gaat om leven en dat verdient aandacht. Verder is er nog heel veel onbekend over ecologische inpassing. De zonne-energie is een jonge markt. We hebben nog veel informatie niet. Daarom is onderzoek zo belangrijk, dat levert ons kennis op. Zoals het vijfjarige ecologische onderzoek dat nu door de RUG wordt uitgevoerd.”
“Als je het mij vraagt, is het heel erg waardevol, een training tot energieboswachter. Op deze manier delen we kennis en kunnen we samen opzoek naar de balans van duurzame initiatieven. Wat mij betreft komen er nog vele burgerexperts bij.”
Wil jij ook energieboswachter worden? De training Energieboswachter is dit voorjaar 2022 in verschillende provincies van start gegaan. Nog even en we starten met een nieuwe reeks. Heb jij interesse? Schrijf je vast in via www.energieboswachter.nl
De energietransitie begint met een kennismaking. Plan direct een gesprek in of neem contact met ons op.
