Samenwerking waar je energie van krijgt Deel I/III

In deel I van dit drieluik vertelt Lylian Dwarkasing waarom participatie zo belangrijk is, ook in de duurzame energie. Wat is draagvlak, hoe werk je met vele partijen samen en hoe gaat participeren in zijn werk? Lees hier verder.

Hoe realiseer je een zonnepark dat lokaal is ingebed? Eentje waar zoveel mogelijk mensen blij van worden? Ons antwoord: door bewoners zo goed mogelijk te laten participeren tijdens de ontwikkeling van het park en door ervoor te zorgen dat het zonnepark meerwaarde heeft voor de omgeving. Het gaat hierbij om financiële, landschappelijke en maatschappelijke toegevoegde waarde. Vandaag vertelt projectmanager Lylian Dwarkasing over de participatiefilosofie van Novar en waarom samenwerking zo waardevol is. ‘Er ontstaat echt iets vanuit de gemeenschap zelf.’

Verandering

‘We kunnen er niet omheen: de komst van een zonnepark is een verandering voor de omgeving. Het ontwikkelproces voor een park is een omgevingsproces: lokaal draagvlak is belangrijk. We merken dat bewoners vaak kritisch zijn en dat de overheid steeds meer eisen stelt bij vergunningaanvragen omtrent de participatie van omwonenden. Maar dat staat samenwerken niet in de weg.’

Duurzaam hart

‘Ik ben organisatiewetenschapper van huis uit en heb een duurzaam hart. Dat is sneller gaan kloppen toen ik in Maleisië werkte voor een duurzaam biotechbedrijf. Sinds vier jaar ben ik weer terug in Groningen en merk ik dat de energietransitie een hot topic is geworden. Voor ik begin 2019 in dienst ging bij Novar, heb ik geholpen met het opzetten van een lokaal energie-initiatief in Oost-Groningen. Zo heb ik kennis gemaakt met de gedrevenheid en potentie van lokale initiatiefnemers en energiecoöperaties. Vervolgens heb ik bij Novar ondervonden hoe het versterken van draagvlak in het dagelijkse werk en leven een plek heeft. Dat gaf mij meteen een goed gevoel. Daar wilde ik mee aan de slag.’

Samen bouwen

‘Los van strengere eisen zien we bij Novar al langere tijd het belang van draagvlak. Als duurzame energieproducent gaan wij  een jarenlange relatie aan met de betrokkenen in een gemeente of streek. Bij duurzame energie zouden mensen een goed gevoel moeten hebben. Daarom bouwen we het liefst samen met bewoners en andere belanghebbenden aan de energietransitie.’

Meerwaarde door meebesluiten

‘Het kernwoord bij het scheppen van draagvlak is participatie. Om die reden nodigt Novar bewoners en andere belanghebbenden in de omgeving uit om te participeren bij de realisatie van het zonnepark. Er ontstaat draagvlak als je een zonnepark samen ontwikkelt en met meerwaarde voor de omgeving. Daarbij steken we onze nek uit; we nodigen de omgeving meermaals uit om te participeren en ook om actief betrokken te blijven. Besluiten over het participatieproces en het ontwerp van het park leggen we zoveel mogelijk bij de betrokkenen zelf neer.’

“We bouwen het liefst samen met bewoners.”

– Lylian Dwarkasing

Van onderaf aan de slag

‘Samenwerken met lokale initiatiefnemers heeft zo veel meerwaarde. Het mooie van bijvoorbeeld een energiecoöperatie, is dat zo’n organisatie zelf goed heeft nagedacht over de impact op de omgeving. Mensen in zo’n coöperatie weten wat er speelt en kennen het landschap. Dat merk je als je met hen in gesprek gaat. Novar heeft nu ruim tien projecten waarbij een coöperatie actief aan de slag is gegaan met een zonnepark. We zien dat dit werkt.

Wel moet een coöperatie er klaar voor zijn: de ontwikkeling van een zonnepark is veel werk en vergt kennis en kost tijd. Dit geldt bijvoorbeeld voor een vergunningaanvraag voor een park. Daarnaast verwachten we dat lokale initiatiefnemers ook participeren in voorinvesteringen. Als een coöperatie voor 50 procent eigenaar wordt, is het wenselijk dat we vanaf het begin gelijkwaardig samenwerken en investeren.’

“Ik ben trots op hoe we dit aanpakken.”

– Lylian Dwarkasing

Samenwerken geeft energie

‘Natuurlijk kunnen we coöperaties de weg wijzen en hen ondersteunen waar mogelijk. We sparren en schrijven mee aan de plannen. Dat is samenwerking waar je energie van krijgt. We bewijzen onze meerwaarde als samenwerkingspartner op het gebied van technische oplossingen voor aansluitingen op het stroomnet, ervaringen met participatie en op het gebied van financiering. Zo’n samenwerking is voor iedereen beter. Er ontstaat iets van onderaf waardoor we als Novar ook echt iets terug kunnen geven aan de gemeenschap. Ik ben trots op hoe we dit aanpakken.’

Participeren in de praktijk

‘Participeren verdelen we onder in drie niveaus. Ten eerste informeren we de omgeving zo vroeg mogelijk en gedurende het hele ontwikkelingstraject van het zonnepark. Daarnaast maken we in samenwerking met de omgeving ontwerpen om zo maatschappelijke en ecologische meerwaarde te creëren. Ook garanderen we dat de omgeving kan meeprofiteren van het park. Dit kan bijvoorbeeld door een gebiedsfonds, obligaties of lokaal eigendom. 

Novar streeft altijd naar 50 procent lokaal eigendom, als dit gewenst en haalbaar is in de omgeving. Samenwerken levert zo, voor de gemeenschap met eenmalige inspanning, de komende 25 tot 30 jaar substantieel geld op voor het behouden en het versterken van de leefbaarheid voor omwonenden.