DvhN – Grootste thermiepark komt in Groningen

Bij de Zernike Campus in Groningen komt een uniek zonnepark (van 12 hectare) dat geen stroom opwekt maar het warmtenet Noordwest voorziet van warm water. Zonthermie wordt op deze schaal nog niet in Nederland toegepast.

Groningen heeft de primeur te danken aan het bedrijf Solarfields, bekend van onder meer het grote zonne(stroom)park Molenwaard van 38 ha in Hoogezand. Het is met de beheerder van het provinciale baggerdepot aan het Van Starkenborghkanaal bij Dorkwerd, K3Delta, een samenwerking aangegaan overeenkomst gesloten voor de ontwikkeling van het thermiepark. Het baggerdepot is bijna vol en wordt volgend jaar

WarmteStad legt even verderop een warmtenet aan om woon- en kantoorgebouwen op de campus en in omliggende stadswijken (oa Paddepoel) te verwarmen, zodat ze ‘van het gas af’ kunnen. Het omarmt de vergevorderde plannen voor zonthermie omdat het -na het afblazen van geothermie- andere duurzame bronnen nodig heeft.

“De nieuwe bestemming van het slibdepot, op een kilometer van onze centrale, kregen we op een presenteerblaadje aangereikt’’, zegt Theo Venema van WarmteStad. Volgens hem is de opbrengst aan warmte groot genoeg voor zo’n 2500 huishoudens (douchen en verwarmen).

“Een delegatie uit Groningen bezocht inmiddels het grootste soortgelijke project ter wereld, in Denemarken, en kwam enthousiast terug. ,,Maar WarmteStad moet er nog wel veel voor doen. Zonthermie levert de meeste warmte in de zomer, en wij kunnen die vooral kwijt in de winter. We moeten de warmte dus eerst met een wko-systeem opslaan in de bodem. Daar is nog wel wat subsidie voor nodig’’, aldus Venema.

Het nieuwe park levert water van circa 70 tot 85 graden, warmer dan de restwarmte uit een datacenter. Dat is volgens Venema geen probleem. Het warmtenet, dat nu -naast restwarmte- ook nog aardgas gebruikt voor verwarming, is juist bedoeld voor hoge temperaturen ,,We werken aan een systeem met verschillende bronnen en kijken bijvoorbeeld ook nog naar warmte uit het water van het Van Starkenborghkanaal.’’

Zonthermie wordt in Almere al geruime tijd gebruikt voor stadsverwarming (Venema: Maar dat is acht keer zo klein). Van de techniek, maar dan kleinschaliger, profiteren in Nederland tot dusver vooral veel kwekers (groente en fruit), veehouders en zwembaden. Sommige particulieren hebben ook (douche)water panelen op het dak.

Volgens Venema is het initiatief aan Solarfields te danken. ,,Normaal zou een bedrijf er een stroomproject van maken. Dat is bekender en gemakkelijker. Dit is mooi voor ons. Misschien gebruikt de ontwikkelaar het ook om ervaring op te doen voor plekken waar de aansluiting op het stroomnet lastig is.’’

Jelmer Pijlman uit Haren, directeur bij Solarfields, vindt het hoog tijd dat grootschalige zonthermie in Nederland wordt gebruikt. ,,Het is belangrijk om ook naar andere technieken te kijken die kunnen bijdragen aan de energietransitie.’’

Zonthermie is daar een uitstekende techniek voor, zegt Pijlman. ,,En we hebben in K3Delta een prima partner gevonden.’’ Solarfields realiseerde al zes zonneparken, onder meer in Buitenpost, bouwt er nu vier (oa in Coevorden en Pekela) en werkt aan vele tientallen andere. Pijlman: ,,Het thermiepark ziet er op afstand net zo uit als een andere zonneweide. Alleen als je dichtbij komt, zie je dat er geen stroom wordt gemaakt maar warm water. Dat slaan we op in een buffervat en gaat vervolgens naar een distriebutienet.’’

In grootte zou het park volgens hem het derde van de wereld worden. Gemeente en provincie steunen de plannen volgens hem. ,,Als het goed is krijgen we binnenkort een vergunning, waarmee we een SDE subsidie kunnen aanvragen. Zodra die binnen is, kunnen we snel beginnen.’’ Pijlman denkt dat thermieparken een belangrijke rol kunnen spelen bij het verduurzamen van wijken en buurten waar een warmtenet wordt aangelegd.

Geplaatst in Dagblad van het Noorden op 4 oktober 2019